میمند روستایی صخرهای و دستکند، با چند هزار سال قدمت یادآور ایامی است که انسانها خدایان خود را در بلندای کوهها جستجو میکردند و کوه نشانه استواری و توان و پایداری و اراده شناخته میشد.این روستا یکی از هفت روستای عجیب کشور محسوب می شود که بین شهرهای یزد,کرمان و شیراز قرار دارد.
به گزارش بانکی دات آی آر به لحاظ تقسیمات کشوری در حال حاضر میمند در دهستان میمند از توابع بخش مرکزی شهرستان شهربابک استان کرمان در جنوب شرقی ایران قراردارد. «روستای صخرهای میمند» واقع در شهرستان شهربابک از استان کرمان است.
علت نامگذای روستا
میمند در لغت و اصطلاح به تعابیر مردمانش و آنچه صاحبنظران در پیرامون آن نقل میکنند تعابیر متفاوتی دارد:
عدهای معتقدند اصطلاح و لغت میمند، از دو واژه (می) و (مند) است که (می) به معنای شراب و(مند) به معنای مست و مستی میباشد. اما تعبیر فلسفی این اصطلاح آن است که چون این روستا در قبل از اسلام حفر شده، مردان این نواحی (می) مینوشیدهاند و مست میشدهاند و این حفرهها را در اثر مستی میکندند.
عدهای دیگر عقیده دارند واژه میمند مأخذ از میمنت و مبارکی بودهاست.
عدهای نیز بر این باورند که مردمان این نواحی از میمند فارس مهاجرت کردهاند و چون در این ناحیه اقامت گزیدهاند، آن را میمند نام نهادهاند و باورهای دیگر….
ترجمهٔ کتیبههای میمند: هنگامی که کوهها در این میمند شکاف بردارند و افسانههای میمند به حقیقت بپیوندند گنجینهٔ میمند پدیدار خواهد گشت و فقط یک نفر می تواند به ان دست پیداکند که او از سوی خورشید می آید.
عجایب روستای میمند
عده ای بر این عقیده اند میمند نخستین س***تگاه ایرانیان بوده و یادگار دوران مهرپرستی است. چرایی اینکه در عصر نبود ابزارآلات پیشرفته ساختمانی عده ای روزها و ماه ها وقت بگذارند و دل کوه ها را بکنند تا شهری در دل زمین بکنند، معمایی است که هنوز بی جواب مانده است.
برخی بر این عقیده اند که این مکان ابتدا برای دفن اموات بناشده اما بعدها مشکلات آب و هوایی مردم را به زندگی در این مکان وا داشته است.
حمام میمند یکی از عجایب این روستا محسوب می شود. وجود خزانه و همه امکانات حمام های سنتی ایران آن هم در زیر خروار ها خاک بسیار جالب است . روستاییان گواهی می دهند که سالها کلیه نکات بهداشتی در این حمام زیر زمینی رعایت می شده است.
با وجود اینکه میمند تنها روستایی است که مردمش هنوز به سبک سنتی زندگی می کنند، روحیه مهماننوازی و عشق در آنجا جریان دارد.لورنت لوی اشتراوس معاون وقت بخش میراث فرهنگی یونسکو در دیدار از میمندگفت :میمند، این سرزمین حیرت انگیز با ساکنین خوبش مرا شگفت زده کرد.
ویژگی های خانه های صخره ای
در سطح شیب دار و در طبقات مختلف (۲ تا ۵ طبقه) بریدگی هایی به صورت شکاف های افقی ایجاد شده است. طول این بریدگی هایی که به آنها “کیچه” گفته می شود به ۶ الی ۹ متر می رسد تا در انتها به ارتفاع مورد نظر برای کندن خانه می رسد انتهای کیچه به فضائی ایوان مانندی به نام “دالان” می رسد که مهمترین عنصر محل است. به لحاظ اینکه اغلب امور روزمره خانواده در این دالان صورت می گیرد در اطراف هر کدام از این دالانها بین یک تا پنج خانه صخره ای وجود دارد. این منازل مس***ی در پنج طبقه و به شکل پلکانی و یک در میان روی هم قرار دارند،به نحوی که هیچکدام از آنها با یکدیگر برخوردی ندارند.
فاصله کیچه ها در طبقه زیرین بیشتر از فاصله آنها در طبقات بالایی است. در حدود ۴۰۰ کیچه کوچک و بزرگ در میمند وجود دارد. فضای داخلی خانه ها گاهی شکل مربع مستطیل یا مدور دارد و از ورودی کوتاهی که ارتفاع آن به ۷۵ تا ۷۶ سانتیمتر میرسد نور می گیرند. درهای ورودی چوبی و به داخل دیوار ایوان روزنه ای ایجاد کرده اند که از طریق آن و بوسیله ابزاری به نام کلیدون (کلید دان) در قفل یا باز می شود شکل ورودی اتاق ها در روستای میمند منطبق با مدل بدن انسان است، به طوری که عرض ورودی در قسمت پائین یعنی ۶۵ الی ۸۰ سانتی متر میرسد پایین ورودی منازل از سطح کیچه حدود ۱۵ تا ۲۰ سانتی متر برجستگی دارد که این برجستگی مانع ورود آب و خاک به داخل منازل می شود.
بر بدنه شیبدار تپه های غربی و شرقی، مسیرهای متعدد پیاده به صورت خطوط نسبتا” کمرنگ مشاهده می شوند، اما این مسیرها نمی توانند چندان دائمی باشند. زیرا با قطعه سنگ هایی که از بالا دست حرکت میکنند و یا بوسیله اهالی مرتبا” در حال تغییر هستند، در لابلای حفره های مس***ی بی هیچ نظمی چرخش می کنند. می توان ادعا نمود که در روستای صخره ای میمند بر خلاف همه س***تگاه های شناخته شده شهری و روستائی، کوچه یا معبری وجود ندارد. کوچه در فرهنگ میمند صرفا” به مسیرهای افقی که در دل شیبدار تپه ها به عمق رفته و در انتها به منازل غار مانند مس***ی می رسد اطلاق می شود.
مـــردم و فــرهنگ:
جمعیت روستای میمند کرمان در سال ۱۳۵۵ حدود ۵۰۰ نفر بوده و از آن پس با افزایش جمعیت دائمی همراه بوده است. اقتصاد مردم میمند بر سه محور کشاورزی، دامداری و قالیبافی قرار گرفته است که در این میان قالیبافی نقش بسیار مهم تری دارد. به گونه ای که در حال حاضر قالی میمند از بهترین قالی های کرمان است و شهرت جهانی دارد علیرغم ورود تکنولوژی به زندگی روستائیان، مردمان میمند از همان ابزارهای سنتی برای بر آوردن نیازهای خود استفاده می کنند و کمتر به ابزارهای مدرن روی آورده اند.
اهالی روستا مسلمان و شیعه اثنی عشری هستند و مسجد و حسینیه میمند علاوه بر مرکزی مذهبی، مرکز تبادل نظر اهالی می باشد. مردم میمند سه مرحله مختلف زندگی دارند، آنها زمستان را در خانه های سنگی خود می گذرانند تا از سرما و یخبندان در امان باشند و در این فصل زنها به امر بافتن قالی و مردها به نگهداری دام ها می پردازند. از ابتدای فصل بهار به نقاط خوش آب و هوا و سرسبز کوچ می کنند و در آنجا به زندگی ییلاقی می پردازند.
عمده فعالیت مردان و زنان در این مرحله پرورش دام و استحصال محصولات لبنی می باشد. بعد از این مرحله آنها به باغداری درختان مختلفی همچون پسته وحشی، بادام وحشی، بادام، گردو و زیره و… می پردازند. لازم به ذکر است که محصولاتی همچون گردو و بادام میمند دارای شهرت فراوانی هستند. گویش مردم میمند نیز در منطقه منحصر به فرد است، چندان تشابهی با سایر گویشهای رایج در منطقه ندارد و به اعتقاد محققین این گویش در طول تاریخ تغییرات کمی داشته است .می توان گفت میمند یکی از بهترین مراجع تحقیق در خصوص فرهنگ ایرانیان قدیم می باشد .
منبع: بانکی دات ای ار