خرمالو ، سيب شرقي

[حسنعلی ابراهیمی سعید]

خرمالو كه در غرب سيب شرقي نيز ناميده ميشود ، ميوه اي است كروي شكل با پوست بسيار نازك كه رنگ آن از زرد متمايل به نارنجي تا نارنجي پررنگ متغير است . قطر اين ميوه بين 3تا 8 سانت ميباشد و به جز هسته كه در برخي گونه هاي آن ديده ميشود ، تمام قسمت هاي آن خوراكي است . درخت خرمالو از خانواده Ebenaceae بوده ونام علمي آن Diospyros Kaki است برحسب طعم وبافت دو نوع واريته براي اين گياه مشخص شده است . ميوه يك گونه از اين گياه تا زماني كه به طور كامل نرسد و نرم نشود ، قابل خوردن نيست ؛ اما گونه ديگر قبل از رسيدن كامل نيز قابل خوردن است . گونه اول را پس از چيدن از درخت مي توان در دماي اتاق نگهداري كرد تا كاملآ رسيده شود؛ اما گونه دوم بايد پس از رسيدن كامل چيده شود . منشا درخت خرمالو كشور چين است كه بعدها از آنجا به ژاپن وكره و در دهه 1970 به آمريكا برده شد. اين درخت به سرما حساس است و در مناطق گرمسير رشد ميكند . خرمالو يكي از ميوه هاي غني از فيبر ، بتاكاروتن و ويتامين A ميباشد. بتاكاروتن يك رنگدانه گياهي است كه به مقدار فراوان در گياهان نارنجي رنگ يافت مي شود . بتاكاروتن پيش ساز ويتامين A بوده و در داخل بدن مي تواند به ويتامين A تبديل شود . اما مقداري از بتاكاروتن نيز به طور مستقل جذب ميشود . از مهم ترين خواص بتاكاروتن مي توان به خاصيت آنتي اكسيداني آن اشاره نمود . آنتي اكسيدان ها با جمع آوري راديكالهاي آزاد و مواد اكسيدان ، از سلولهاي بدن در برابر تخريب محافظت مي كنند ؛ بنابراين بتاكاروتن ميتواند از بروز بيماري هاي قلبي – عروقي ، سرطان والتهاب جلوگيري كند و موجب تقويت سيستم ايمني بدن گردد. چنانچه غلظت آنتي اكسيدان ها در بدن كاهش يابد ، احتمال اكسيداسيون چربي هاي خون زياد مي شود . چنانچه LDL اكسيده شود وارد جدار عروق شده و به تشكيل پلاك و گرفتگي عروق كمك ميكند . بتاكاروتن راديكالهاي آزاد و مواد اكسيدان را خنثي و از اكسيداسيون LDL جلوگيري ميكند . بنابراين بتاكاروتن كه مقدار آن در خرمالو قابل توجه است ، مي تواند از بروز انواع بيماري هاي قلب وعروق جلوگيري نمايد . از ديگر خواص بتاكاروتن و ويتامينA ، پيشگيري از بروز سرطان است . يكي ديگر از مضرات راديكالهاي آزاد ، تخريب DNA( ماده ژنتيكي سلول) است .چنانچه DNA آسيب ببيند ، احتمال توليد سلولهاي سرطاني در بدن به شدت افزايش مي يابد . بتاكاروتن با خنثي كردن راديكالهاي آزاد مي تواند در پيشگيري از بروز سرطان موثر باشد .ويتامين A براي سلامت سلولهاي مخاط ضروري است . چنانچه كمبود ويتامين Aدر بدن وجود داشته باشد ، سلولهاي مخاطي تغيير شكل داده و به سلولهاي سرطاني تبديل مي شود . ويتامين A همراه با يك آنتي اكسيدان نظير بتاكاروتن ميتواند به طور موثري از بروز برخي از انواع سرطان خصوصآ سرطان ريه ، پوست ، كبد جلوگيري كند . علاوه برآن ، بتاكاروتن موجب افزايش تعداد و كارايي سلولهاي ايمني بدن مي شوند . ويتامين A نيز در تقويت سيستم ايمني بدن خصوصآ سلامت دستگاه گوارش موثر است . يكي ديگر از تركيبات قابل توجه در اين ميوه فيبر است . فيبرها سبب كاهش سرعت جذب برخي مواد مغذي ، خصوصآ قندها شده و در عين حال ميزان حساسيت به انسولين را نيز افزايش مي دهند . همچنين دريافت فيبر از ايجاد يبوست پيشگيري ميكند . همچنين موجب افزايش رشد وتكثير باكتري هاي مفيد روده شده و مانع رشد باكتري هاي مضر در آن مي شود . در اثر تخمير فيبر در داخل روده اسيد بوتيريك توليد مي شود كه منشا انرژي براي سلولهاي روده است و به اين ترتيب به حفظ سلامت دستگاه گوارش كمك مي نمايد . اين ميوه را ميتوان خشك نمود و در فصولي از سال كه در دسترس نيست استفاده كرد و از فوايد آن بهره برد . ميزان مواد مغذي در خرمالوي تازه و خشك شده در جدول زير آورده شده است . در طب سنتي از برگ درخت خرمالو نيز براي درمان بيماري ها استفاده مي شود . برگ درخت خرمالو حاوي فلاوونوئيد ها است كه خاصيت ضدفشار خون ، ضد سرطان و ضد موتاژن دارد . در عين حال برگ اين درخت حاوي ماده اي به نام Astragalin است كه خاصيت آنتي هيستامين داشته و واكنش هاي آلرژيك را كاهش ميدهد .اين ماده همچنين علائم درماتيت و التهاب را در پوست كاهش مي دهد . در طب سنتي از برگ اين درخت به صورت چاي براي درمان اين نوع بيماري ها استفاده مي شود . بنابراين از ميوه خرمالو و يا حتي برگ آن چه به صورت تازه وچه خشك شده مي توان به منظور پيشگيري از بسياري بيماري ها استفاده نمود .

جدول ارزش تغذيه اي 100 گرم خرمالوي تازه و خشك شده

مواد مغذي	خرمالوي تازه	خرمالوي خشك شده
انرژي	70 كيلوكالري	274 كيلوكالري
پروتئين	58/0 گرم	38/1 گرم
چربي	19/0گرم	59/0 گرم
كربوهيدرات	6/18 گرم	4/73 گرم
فيبر	6/3 گرم	5/14 گرم
ويتامين A	1627 IU	767 IU
بتاكاروتن	253 ميكروگرم	374 ميكروگرم

كارشناس تغذيه ورژيم درماني

http://www.uplooder.net/img/image/67...i_said__5_.jpg