زمان صدقه

[بهمن پور]

سبک زندگی اسلامی از کتاب مفاتیح الحیاه تالیف حضرت آیت العظمی جوادی آملی ( دام ظله العالی )

صدقه در همه زمان ها خوب و موثر است؛لیکن در برخی زمان ها اثری ویژه دارد که به آن ها توصیه شده است ؛ مانند :

پیش از غذا
امیرمومنان (ع) در وصیت به امام حسن (ع) به هنگام شهادت فرمود: هرگز طعام نخور ، مگر اینکه از همان طعام صدقه داده باشی .. (1)

آغاز صبح و شب
امام صادق(ع) می فرماید: روزتان را با صدقه آغاز کنید زیرا بلا ها صدقه را پیشی نمی جویند ، کسی که ابتدای روز ، صدقه بدهد خدا شری را که از آسمان در آن روز نازل می شود از او دفع می کند و اگر در آغاز شب صدقه بدهد خدا شر آنچه در آن شب از آسمان فرود می آید از او دفع می کند (2)
همان گرامی (ص) فرمود هر کس صدقه صبحگاهی بدهد خدای عزوجل نحوست آن روز را از او برطرف می گرداند .(3)

روز جمعه
امام صادق(ع) می فرماید: پدرم در میان خانواده از همه کم در آمدتر و پر هزینه تر بود ؛ ولی همواره روز جمعه یک دینار صدقه می داد و می فرمود : صدقه روز جمعه به سبب فضیلت آن روز افزون تر از دیگر ایام است . (4)
امام صادق (ع) درباره مردی که قصد کار نیک چون صدقه ، روزه و مانند آن داشت .چنین فرمود : پسندیده است که کار خیر خود را در روز جمعه انجام دهد ، چون کار خیر در روز جمعه دو برابر پاداش داد . (5)

ابتدای سفر
حماد بن عثمان از امام صادق (ع) درباره کراهت سفر در برخی از روزها پرسید . امام (ع) فرمود: سفرت را با صدقه آغاز کن و [ در آغاز سفر یا در مسیر ] هرگاه یادت آمد آیة الکرسی را بخوان .(6)
راوی می گوید: شنیدم که امام صادق(ع) می فرمود: هرگاه یکی از شما از سرایش بیرون می رود صدقه ای بدهد و بگوید :
« اَللهُمَّ اَظّنِی مِن تَحتِ کَنَفِکَ وَهَب لِیَ السَّلامَةَ فِی وَجهِی هَذَا ابتِغاَءَ السَّلَامَةِ وَالعَافِیَةِ وَ المَغفِرَةِ وَ صَرفِ اَنوَاعِ البَلاءِ، اللهُمَّ فَجعَلهُ لُی اَماناً فِی وَجهِی هَذَا وَحِجَاباً وَ سِتراً وَ مَانِعاً وَ حَاجِزاً مِن کُلِّ مَکرُوهٍ وَمَحذُورٍوَ جَمِیعِ اَنوَاعِ البَلاءِ ، اِنَّکَ وَهَّابٌ جَوَادٌ مَاجِدٌ کَرِیمٌ ؛ خدایا ! مرا در سایه حمایت خود پناه ده و به من در این مسیر و مقصود سلامتی بده . این [ صدقه] برای درخواست سلامت ، عافیت، آمرزش بازگرداندن بلاهای گوناگون است . خدایا! ه پس آن را برای من سبب امنیت در همین مسیر و حجاب و پوشش و مانع و بازدارنده از هر ناخوشایند و خطر و تمام بلاها قرار بده ، چرا که تو بخشنده گشاده دستِ با عظمت و بزرگوار هستی.
وقتی آن صدقه را دادی و این دعا را خواندی همواره در پناه صدقات هستی و بلایی از آسمان نازل نیم شود ، جز آنکه صدقه ات آن را از تو بر طرف می کند و نیز بلایی از پیش رو برایت پیش نمی آید ، مگر آنکه صدقه آن را باز می گرداند و هیچ موجود موذی زمینی از سمت های گوناگون قصد اذیت تو را نمی کند ، جز اینکه صدقه آن را در هم می شکند . (7)

وقت افطار
امام رضا (ع) می فرماید : هر کس هنگام افطار با یک گِرده نان نیازمندی را صدقه دهد خدا گناهش را می آمرزد و برای او ثواب آزادی برده ای از نسل حضرت اسماعیل (ع) می نویسد . (8)

در ماه رجب
از پیامبر (ص) پرسیدند کسی بر اثر ضعف یا بیماری یا بانویی که [ بر اثر عادت ماهانه ] نیم تواند روزۀ ماه رجب بگیرد چه کند تا به ثواب آن دست یابد ؟ فرمود: هر روز [ به انداز] یک گِرده نان به مسکین صدقه بدهد . سوگند به کسی که جانم در قبضۀ قدرت اوست ، هرگاه کسی این گونه صدقه بدهد به ثواب روزۀ ماه رجب بلکه بیشتر دست می یابد ، به گونه ای که اگر همۀخلق از آسمانیان و زمینیان برای محاسبه ثوابش گرد هم آیند به محاسبۀ یک دهم فضیلت ها و درجات بهشتی آن راه نمی یابند . (9)

در ماه شعبان
او امام صادق (ع) می فرماید : هر کس در ماه شعبان صدقه دهد خدا صدقه اش را می پروراند ، چنان که یکی از شما بچه حیوان از شیر گرفته خود را پرورش می دهد ، تا در قیامت آن را در حالی دریافت می کند که صدقه او همانند کوه احد بزرگ شده است . (10)

در ماه رمضان
پیامبر (ص) فرمود: هر کس در ماه رمضان صدقه ای بدهد خدا او را می آمرزد . (11)


پاورقی ها
1-الامالی . مفید . ص 221-222
2-الفقیه .ج2.ص 67
3-الفقیه .ج2.ص 269
4-ثواب الاعمال .ص 185
5-الفقیه .ج1.ص 423
6-الکافی .ج4.ص 283
7-بحارالانوار . ج92.ص 305
8-فضائل الاشهر الثلاثة ،ص 96؛ وسائل الشیعة .ج10.ص 316
9-الامالی . صدوق ص 539-540
10-الامالی . صدوق 628
11-الامالی . صدوق .ص 54

[بهمن پور]

آغاز هر کار با صدقه و پایان هر کار با صدقه را فراموش نکنیم