سیرۀ پیامبر در خوردن و آشامیدن

[بهمن پور]

سبک زندگی از کتاب مفاتیح الحیاه تالیف حضرت ایت العظمی جوادی املی ( دام ظله العالی )

امیرمومنان(ع) می فرماید: برای پیامبر غذایی آوردند . آن حضرت انگشت خود را در آن فرو برد و چون دید داغ است فرمود: بگذارید سرد شود که برکتش بیشتر است ؛ فرمود : بگذارید سرد شود که برکتش بیشتر است ؛ خدا غذای داغ به ما نداده است .(1)
امام حسین (ع) می فرماید : هرگاه رسول خدا(ص) غذایی می خورد می گفت :« اَللَّهُمَّ بَارِک لَنَا فِیِه وَ ارزُقنَا خَیراً مِنهُ ؛ خدایا ! در آن برای ما برکت قرار ده و بهتر از آن را روزیمان فرما» و هرگاه شیری می نوشید می گفت :« اللَّهُمَّ بَارِک لَنَا فِیهِ وَارزُقنَا فِیه؛ خدایا ! در آن برای ما برکت قرار ده روزیمان را در آن قرار ده »(2)
امام صادق (ع) می فرماید: رسول خدا (ص) از هنگام بعثت تا پایان عمر خود هرگز در حال تکیه دادن غذا نخورد و پیوسته مانند برده غذا می خورد و مانند برده می نشست و این کار را برای تواشع و فروتنی در برابر خدا انجام می داد ؛(3) همچنین می فرماید : پیامبر اکرم (ص) خوردن و آشامیدن و برداشتن چیزی را با دست چپ نمی پسندید .(4)
راوی گوید : رسول خدا (ص) برای خوردن ، آشامیدن و وضو از دست راست خود استفاده می کرد.(5)
پیامبر (ص) غذای داغ نمی خورد تا سرد شود و می فرمود: خدا به ما آتش نخورانده است . غذای داغ برکت ندارد پس آن را سرد کنید ، و آن حضرت هرگاه غذا می خورد بسم الله م یگفت و با سه انگشتش از غذای پیش روی خود می خورد و از غذای جلوی دیگران میل نمی کرد و خوردن غذا را یش از دیگران آغاز می کرد و با سه انگشت ابهام (شست ) و انگشت کنار آن (سبابه ) و انگشت وسط می خورد و گاهی از انگشت چهارم کمک می گرفت و [گاهی ] با همه کف دستش غذا می خورد و با دو انگشت غذا می خورد : با دو انگشت خوردن کار شیطان است .(6)
انس می گوید : هرگز رسول خدا (ص) از غذایی بدگویی نکرد . اگر غذایی را می پسندید آن رامی خورد و اگر غذایی را نمی پسندید نمی خورد.(7)
رسول خدا (ص) سیر ، پیاز ، تره فرنگی و عسل آغشته با شیره ای که از درخت در شکم زنبور می ماند نمی خورد ، زیرا بوی آن در دهان می ماند.(8)
رسول خدا ساده و محقر بر سر غذا می نشستو انگشتانش را [ بعد از غذا] می لیسید و هرگز آروغ نیم زد و دعوت آزاد و برده را می پذیرفت ، هر چند بر غذایی که از پاچه و سیرابی تهیه می شد (9) و هدیه را می پذیرفت ، هرچند جرعه ایاز شیر باشد و آن را می خورد ؛ ولی صدقه نمی خورد .(10)
امام صادق(ع) می فرماید : غذای پیامبر (ص) نان جو دون خورشت و روغن بود.(11)
پیامبر (ص) هنگام آب نوشیدن در ظرف آب تنفس نمی کرد و هنگام تنفس ظرف را از دهانش دور می کرد .(12)
راوی می گوید : هرگاه رسول خدا (ص) غذا می خورد ، به فرد رو به روی خود آمده تعارف می کرد و هنگام نوشیدن ، به کسی که در سمت راست او بود آب می داد .(13)

پاورقی ها
1-عیون الاخبار الرضا (ع) ج2.ص 40
2- عیون الاخبار الرضا ج.ص 39
3- الکافی .ج6.ص 270-271
4- مکارم الاخلاق . ص 142
5-الجامع الصغیر .ج2 .ص 372
6- مکارم الاخلاق . ص 28
7- مکارم الاخلاق . ص 30
8- مکارم الاخلاق . ص 30
9- در آن دوران غذایی که از پارچه و سیرابی آماده می شد غذای کم ارزشی بود ، چنان که اکنون هم در برخی از مناطق عربی چنین است .
10- مناقب آل ابی طالب(ع) ابن شهر آشوب .ج1.ص 146؛ بحارالانوار.ج6.ص 227
11- الزهد . ص 29
12- مکارم الاخلاق . ص 31
13- الکافی .ج6.ص 299